6 Tetor  Hatibi, parlamenti italian po diskuton risitë, të gjitha procedurat që kanë ndryshur në ligjin e vjetër

Lehtësohen procedurat e bashkimit famijlar dhe kartës së qëndrimit për emigrantët në Itali, përfshi edhe ata shqiptarë. Sipas Durim Hatibit, Shefit të sektorit të Emigrimit, në Drejtorinë e Politkave Migratore, pranë Ministrisë së Punës dhe Çështjeve Socialie këto ditë, Parlamenti italian po diskuton risitë, lidhur me ribashkimet familjare dhe kartën e qëndrimit.

Ndryshimet e fundit

Më së fundi, arrijnë në parlamentin italian, dy dekretet e miratuara nga qeveria, që në verën e sapokaluar, sa i takon ribashkimeve familjare dhe kartës së qëndrimit. Në thelb, të dy dekretet zbatojnë në praktikë dy Direktiva të Komisionit Evropian, të cilat mundësojnë lehtësira për ribashkimet familjare dhe ulin vitet e qëndrimit të rregullt dhe të vazhdueshëm, nga gjashtë në pesë, duke mbetur një prej kritereve kryesorë të marrjes së kartës së qëndrimit, që kësisoj do të unifikohej me leje qëndrimi EC të rezidentit afatgjatë, të përcaktuar nga Direktiva e mësipërme.

Ribashkimet familjare

Sipas dekretit të miratuar nga qeveria, një shtetas i huaj, që qëndron, ligjërisht në Itali, nuk do të ketë më nevojë të provojë se fëmija i mitur, me qëndrim aktual jashtë është në ngarkim tijin, për ta tërhequr në Itali. Po kështu, do të bëhet më i lehtë ribashkimi me prindërit. Ligji “Bosi-Fini” parashikon që ribashkimi familjar mund të kërkohet, vetëm për prindërit në ngarkim, që nuk kanë fëmijë të tjerë në vendin e origjinës dhe mbi 65 vjeç. Po kështu, do të bëhen edhe më të buta normat mbi përshtatshmërinë e strehimit: mjafton të përmbushen kriteret e vendosura nga ASL (Enti Sanitar Rajonal) për përshtatshmërinë, pavarësisht nga metrat katrorë të kërkuar nga ligjet rajonalë të fushës. Prindërve, që shoqërojnë një fëmijë në Itali, i jepet mundësia të punojnë, në kohën që i dashuri i tyre i nënshtrohet kurave mjekësore. Aktualisht, duke mos pasur një leje qëndrimi të vlefshme për të krijuar marrëdhënie punësimi, ato pashmangërisht i drejtohen armatës së punëtorëve “në të zezë”. Ndërsa për refuzimin e kërkesës për ribashkim familjar, ose për mosripërtëritjen e këtij tipi lejeje nuk do të mjaftojë mungesa e realizimit të kërkesave (të ardhura, strehim etj), por do të merren parasysh edhe lidhjet familjare, kohëzgjatja e qëndrimit në Itali, lidhjet me vendin e origjinës. Nga ana tjetër, kërkesa për ribashkim familjar mund të mos pranohet për motive të rendit publik dhe të sigurisë publike të shtetit italian, apo të një shteti, me të cilin Italia ka nënshkruar marrëveshje për heqjen e kufijve të brendshëm. Së fundi, disiplinohet ribashkimi familjar i refugjatëve, që mund të kërkohet për të njëjtat kategori familjarësh dhe me të njëjtën procedurë të parashikuara për të shtetasit e tjerë të huaj. Në ndryshim, refugjatët nuk kanë detyrim të provojnë pasjen e një strehimi, pra as edhe të të ardhurave ekonomike, të domsdoshme në raste të tjerë.

Karta e qëndrimit

Dekreti përkatës italian, në thelb bën zbërthimin praktik të Direktivës së Komisionit Evropian (2003/109/CE), lidhur me “Statusin e rezidentit afatgjatë për shtetasit nga shtete jo-anëtare të BE-së”. Sipas kësaj Direktive, shtetasit nga shtete joanëtare të BE-së, që qëndrojnë, rregullisht në një shtet anëtar të BE-së, të paktën prej pesë vitesh mund të kërkojnë marrjen e këtij statusi, i cili mundëson përfitimin e shumë të drejtave, përafërsisht si ato të shtetasve të tjerë të BE-së. Mes përfitimeve kryesore janë lëshimi i një lejeje afatgjatë, siç do të ishte karta e qëndrimit, mundësia e zhvendosjes, apo lëvizjes së lirë, madje edhe për t’u punësuar në të gjithë shtetet e BE-së, që kanë futur në legjislacionin e tyre këtë Direktivë. Ndërsa, sikurse parashikohet edhe në normativën aktuale, për parashtrimin e kërkesës për marrjen e kartës së qëndrimit duhet provuar se realizohen të ardhura vjetore jo më të ulta se sa përkrahja sociale. Për personat që paraqesin kërkesë edhe për familjarë, duhet provuar zotërimi i një strehimi të përshtatshëm edhe për ato, bazuar në parametrat minimalë, të parashikuar nga ligji rajonal për strehimin rezidencial publik, si dhe plotësimi i normave higjienike-sanitare të verifikuara nga ASL, kompetent për territorin. Karta e qëndrimit nuk do t’i lëshohet personave, shtetas të huaj, që vlerësohen si të rrezikshëm për rendin dhe sigurinë publike.

Dekreti i fluksit

Ndërkohë procedurat ligjore për miratimin e zakonshëm të dekret-flukseve, dalëngadalë po i drejtohen fundit të tyre. Kësaj here ishte radha e Komisionit të Çështjeve Kushtetuese të Dhomës së Deputetëve të shprehte opininon pozitiv për variantin e propozuar dhe miratuar nga qeveria, lidhur me hyrjen e 350 mijë personave, shtetas nga shtete joanëtare të BE-së, duke pranuar të gjitha kërkesat e paraqitura nga punëdhënësit, qofshin ndërmarrje, individë, apo familje, sigurisht brenda kritereve ligjore. Afati i fundit i paraqitjes së këtyre kërkesave, përmes Zyrave Postare italiane mbeti ai i 21 qershoit 2006.

Në Komision ndërhyri edhe zv.sekretarja e Ministrisë së Solidaritetit Social, Kristina De Luka, duke theksuar se ky dekret ka kaluar të gjitha hapat ligjorë, lidhur me fushën imigratore. “Këtu nuk bëhet fjalë, as për rregullim statusi dhe as për amnisti - tha De Luka - meqë hyrjet dhe vendosja e marrëdhënieve të punësimit në Itali mbeten të kushtëzuara nga respektimi i të gjitha normave në fuqi, aktualisht. Skema që po shqyrtojmë është një prej instrumenteve më të rëndësishëm për të rregulluar punën ‘e zezë’, duke paraprirë dhe penguar parregullsinë dhe duke favorizuar një rrugë legale, të domosdoshme për të siguruar sigurinë, pa lënë mënjanë, si shumë të rëndësishëm integrimin” Përfaqësuesit e opozitës votuan kundër. Deputetja e “Forza Italia” Bertolini denoncon: “Qeveria do të shpërbëjë të gjithë vendin. Ajo që po bëhen gati të miratojnë nuk është një dekret-fluks, por një amnisti e maskuar. Me këtë ndëërhyrje, ‘L’Unione’ rregullon 520 mijë shtetas nga shtete joanëtare të BE-së, duke e kthyer në hiç, papërgjegjshmërisht programimin e flukseve të hyrjeve në vendin tonë, përmes sistemit të kuotave”. “Në këtë dekret, qeveria nxitet nga konsiderata të drejta për të arritur në përfundime të gabuara; në të vërtetë nuk mund të përcaktohen kuota shtesë të hyrjeve të këtyre punëtorëve, vetëm nga e dhëna e numrit të kërkesave të paraqitura për miratimin e punësimeve, sepse bie në kundërshti me ligjin. Dekreti, që arsyeshëm merr përsipër të kalojë ngërçin e krijuar nga numri i kërkesave, tre herë më i madh se kuotat e përcaktuara, përbën një precedent të rëndë, spepse anashkalon normat mbi imigrimin, duke mos mundur t’i ndryshojë. Qeveria le të vijë në Parlament dhe të kërkojë të ndryshojë ligjin, duke hapur një debat, mes forcave politike, pa këmbëngulur të paraqesë akte jokorrekte, në metodë dhe në përmbajtje” - shprehet kryetari i grupit parlamentar të “UDC” në këtë Komision. Sidoqoftë, praktika ligjore, ende mbetet për t’u plotësuar: pritet mendimi i Komisionit të Çështjeve Kushtetuese të Senatit, i cili ia kalon qeverisë. Hapi i fundit do të ishte kalimi në Gjykatën e Llogarive për të përfunduar me botimin në Gazetën Zyrtare.

procedurat e reja të punësimit

Për punëtorët shumë të kualifikuar mendohet të ngrihet një kanal hyrjesh të privilegjuara, pasi “Neni 27 i ligjit aktual - hyrje jashtë kuotave - nuk mjafton. Talentet në fushën e kërkimeve dhe të shkencës, të kulturës dhe artit, të sipërmarrjes, të spektaklit dhe të sportit, do të kenë edhe më shumë lehtësira për hyrjen në vendin tonë dhe jashtë kuotave të përcaktuara për flukset” Për ato, parashikohen leje qëndrimi të hapura, të lëshuara shpejt dhe me kohëzgjatje maksimale pesëvjeçare.

Për punëtorët e tjerë, të pëgjithshëm do të mbesë në fuqi thirrja e drejtpërdrejtë nga ana e një punëdhënësi, por do të ngrihet “një sistem listash punëkërkuesish, pranë përfaqësive diplomatike tonat, jashtë për të realizuar një sistem ndërmjetësimi pë punësim”, duke lehtësuar mjaf, kontaktet punëkërkues-punëdhënës. Listat e punëkërkuesve, mund të shqyrtohen me internent pranë Sporteleve Unikë mbi Imigrimin, duke i dhënë mundësi punëdhënësve të përzgjedhin punëtorët më të afërt me kërkesat e tyre.

Si alternativë, punëdhënësit mund t’i drejtohen “sponsor-it”, subjekte që mund të bëjnë të vijnë në Itali këta punëtorë, duke ofruar garanci për sigurimet shëndetësore, mjete jetese, strehim etj. Kjo do të ishte një reinkorporim i një Neni të anuluar të Tesktit Unik, në fuqi deri në vitin 2001, apo siç mund të kuptohet punëkërkues i papunë, tashmë i rregullt në Itali, gjithnjë me mbështetjen e garantit, si më sipër. Në këtë rast, këtij punëkërkuesi i lëshohet një leje qëndrimi e posaçme, me kohëzgjatje njëvjeçare. Sponsori mund ta drejtojë të garantuarin e tij tek një punëdhënës, që nëse vendos ta punësojë pas periudhës së provës, praktikisht bën që kjo leje të kthehet në një leje qëndrimi me motive punësimi si punëmarrës. Në rast të kundërt, brenda periudhës njëvjeçare, ai kthehet në kujdesin e sponsorit, që mund ta ndihmojë në gjetjen e një vendi pune. Përfundimi si i papunë, i kësaj periudhe do të thotë që punëkërkuesi ka detyrimin e rikthimit në atdheun e tij, gjithnjë nën përgjegjësinë e sponsorit.